Jak powstały Sudety i Karpaty? Kiedy powstały?
W jaki sposób powstały Sudety oraz Karpaty? Dlaczego Sudety są niższe od Tatr? Kiedy po raz pierwszy wypiętrzyły się Sudety i Karpaty?
1 Odpowiedź
Sudety i Karpaty to dwa główne pasma górskie w Polsce, które powstały w różnych okresach geologicznych i w wyniku odmiennych procesów. Oto krótkie wyjaśnienie ich powstania:
-
Sudety:
- Czas powstania: Sudety są starsze od Karpat. Ich główne formowanie rozpoczęło się w paleozoiku, około 380-300 milionów lat temu.
- Proces powstawania: Sudety powstały w wyniku orogenezy hercyńskiej (waryscyjskiej), która była związana z kolizją płyt kontynentalnych.
- Dalsze kształtowanie: po głównym etapie formowania, Sudety były wielokrotnie przekształcane przez procesy geologiczne, w tym erozję i ruchy tektoniczne.
-
Karpaty:
- Czas powstania: Karpaty są znacznie młodsze. Ich główne formowanie rozpoczęło się w mezozoiku i trwało przez kenozoik, około 145-10 milionów lat temu.
- Proces powstawania: Karpaty powstały w wyniku orogenezy alpejskiej, która była związana z zamykaniem się oceanu Tetydy i kolizją płyty afrykańskiej z euroazjatycką.
- Etapy formowania: proces powstawania Karpat można podzielić na kilka faz, z których najintensywniejsza przypadła na okres od późnej kredy do miocenu.
Kluczowe różnice:
- Wiek: Sudety są znacznie starsze niż Karpaty.
- Proces formowania: Sudety powstały w wyniku orogenezy hercyńskiej, a Karpaty – alpejskiej.
- Struktura: Sudety mają bardziej skomplikowaną budowę geologiczną ze względu na dłuższą historię i wielokrotne przekształcenia.
Oba pasma górskie nadal podlegają procesom geologicznym, takim jak erozja i niewielkie ruchy tektoniczne, które wpływają na ich obecny kształt i wysokość.