Kiedy stosować przecinek? Zasady stosowania przecinków
Jakie są zasady stosowania przecinków? Kiedy powinno się stosować przecinek, a kiedy go nie stosować? Jak stosować przecinki? Czasami miewam problem z właściwym postawieniem przecinka.
4 Odpowiedzi
Przecinek to bardzo często stosowany znak interpunkcyjny. Poniżej zasady stosowania przecinka, starałem się w miarę prost i zrozumiale opisać, jak stosować przecinek i kiedy go stosować:
Przecinek wstawiamy w poniższych przypadkach:
- przed wyrazami i wyrażeniami powtarzanymi, np.
Spotkanie było bardzo, bardzo udane. - oddzielając wyrazy i wyrażenia występujące w wołaczu, np.
Helena, przynieś musztardę. - po słowach wyrażających okrzyk: ach, hej, ho, halo, o, oj, np.
Hej, widzisz mnie? - w celu oddzielenia różnych wtrąceń, np.
Kilku studentów, na przykład Marta, Klaudia i Czesław, nie przyszło na zajęcia. - pomiędzy połączonymi bezpośrednio równorzędnymi wyrazami w zdaniu pojedynczym, np.
Dorota kupiła Ziemniaki, pierś z kurczaka, buraki.
Idąc przez pola, nuciła pod nosem smutną melodię. - pomiędzy zdaniami współrzędnymi połączonymi bezspójnikowo, np.
Motocykl wystartował, nabrał prędkości, wszedł ostro w zakręt, zniknął za drzewami. - pomiędzy zdaniami złożonymi podrzędnie, czyli między zdaniem podrzędnym i nadrzędnym, które łączy spójnik, np.
Muszę go dzisiaj odwiedzić, bo dawno się nie widzieliśmy. - przed zdaniem nadrzędnym, a po zdaniu podrzędnym, kiedy część podrzędna ze spójnikiem albo zaimkiem rozpoczyna zdanie złożone, np.
Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz. - dla oddzielenia wyrazów zakończonych na -ąc, -wszy, -łszy wraz z określeniami, np.
Wycofała się z pomieszczenia, usłyszawszy, że się kłócą.
Przecinek stawiamy też, aby aby rozdzielić zdania współrzędne połączone następującymi spójnikami:
a) synonimicznymi – czyli, to jest, to znaczy, np.
Wyjadę z domu wcześnie rano, czyli na miejscu będę koło południa.
b) wynikowymi – więc, dlatego, zatem, przeto, np.
Myślał o niej ciągle, dlatego postanowił wreszcie zadzwonić.
c) przeciwstawnymi – najczęściej a, ale, lecz, jednak, zaś, natomiast, tylko, jedynie, przecież, np.
Mieliśmy iść dziś do kina, ale rozbolał mnie żołądek.
Dwoma przecinkami oddzielamy w następujących przypadkach:
wypowiedzenia wtrącone w zdaniach złożonych; najczęściej są to wyrazy takie jak sądzę, myślę, przypuszczam, wiadomo, zdaje się, być może, jak widać, np.
W Lipcu, być może, wyremontujemy kuchnię.
zdanie podrzędne, które jest wplecione w część nadrzędną, np.
Koń, który dużo stoi, wolno biega.
Przecinka nie stawiamy w następujących sytuacjach:
przed spójnikami albo, ani, bądź, czy, i, lub, ni, oraz, tudzież, np.
Na święta pojadę z mamą na narty albo wybiorę się z bratem na wieś do babci.
Uwaga!
Jeżeli spójniki się powtarzają, stawiamy przecinek przed drugim i następnym członem zdania, który zaczyna się od tego spójnika, np.
Czy muszę to zrobić dzisiaj, czy mogę zostawić pracę na jutro?
przed porównaniami, które są wprowadzane przez wyrazy jak, jakby, niż, niby, np.
Nie ma jak u babci.
Oprócz pamiętania tych wszystkich zagmatwanych reguł warto pamiętać, że przecinek służy jako pauza w zdaniu. Przeczytaj zatem to co piszesz i zobacz, w którym miejscu naturalnie głos się zatrzymuje – tam prawdopodobnie powinien być przecinek.
Bardzo ładnie hooltai napisał. Aż sobie skopiowałem. Najlepiej nauczyć się zasad stawiania przecinków po prostu pisząc. Doświadczenie przede wszystkim.
Przecinki potrafią namieszać, ale da się to ogarnąć! Podam podstawowe zasady które sam stosuję.
ZAWSZE stawiamy przecinek:
- Przed spójnikami – ale, lecz, jednak, tylko, wszakże
- „Chciałem przyjść, ale nie mogłem”
- Wyodrębniamy wtrącenia – czyli, to znaczy, oczywiście, niestety
- „Poszedłem, oczywiście, do sklepu”
- Przed „który”, „która”, „które” (zdania względne)
- „Kupiłem książkę, która była bestselerem”
- Przed „że”, „żeby”, „aby”, „jeśli”, „chociaż” itd.
- „Myślę, że to dobry pomysł”
- Wymieniając elementy (oprócz ostatniego z „i”)
- „Kupiłem chleb, masło, ser i mleko”
NIE stawiamy przecinka:
- Przed „i” w wyliczankach (ostatni element)
- Między podmiotem a orzeczeniem (chyba że coś wtrącimy)
Moja rada: Czytaj tekst na głos – gdzie robisz pauzę, tam często powinien być przecinek. Nie zawsze, ale często to działa!
Ja zawsze jak mam wątpliwości, sprawdzam w Google „czy przecinek przed X” – są fajne strony z wyjaśnieniami.
