Kto był prekursorem arianizmu? Czym był arianizm?
Kto był prekursorem arianizmu? Kogo uznajemy za prekursora arianizmu? Na czym polegał arianizm? Arianie to inaczej bracia polscy?
3 Odpowiedzi
Prekursorem arianizmu był Ariusz, który był wczesnochrześcijańskim prezbiterem, poetą i teologiem w Aleksandrii. Pochodził z Libii. Żył w latach około 256/260-336.
Arianie odrzucają dogmat Trójcy Świętej. Uznają ją za niebiblijną. Uznają, że Syn pochodzi od Boga Ojca na zasadzie stworzenia lub zrodzenia. Kościół katolicki uznaje jedynie doktrynę o odwiecznie istniejącej Trójcy, więc arianizm jest uznawany za herezję.
Arianie w Polsce, inaczej bracia polscy, to unitariańska wspólnota religijna powstała w 1562 roku. Wyodrębniła się z polskiego Kościoła reformowanego. Pozycja kobiety wśród arian była na równi z mężczyzną. Wyznawali partnerstwo w związku małżeńskim. U katolików i protestantów kobieta miała dużo gorszą pozycję.
Arianie zostali, decyzją Sejmu, wygnani z Polski w 1658 roku. W trakcie potopu szwedzkiego dano braciom polskim wybór – albo w ciągu trzech lat zmieniają wyznanie na katolicyzm albo muszą opuścić kraj. Jeżeli po tym czasie osoba zostanie w Rzeczpospolitej to czeka kara śmierci. Początkowo banicja dotyczyła jedynie mężczyzn. W 1662 roku Sejm wygnał także ariańskie kobiety.
Cały progres na świecie mamy dzięki reformacji i powstaniu protestantyzmu. Arianie mieli bardziej protestanckie myślenie.
Gdyby cała Europa została w katolicyzmie i pod ogromnym wpływem kościoła, tak jak Polska, nadal mielibyśmy średniowieczną ciemnotę na całym świecie i ludzie umieraliby od ukąszenia pszczoły.
Teraz z kolei nadchodzi już czas na odłożenie religii na bok. Spełniła ona swoją rolę w dziejach, ale pamiętajmy, że wszelkie religijne mity (Bóg, Jezus, Trójca Święta, Niepokalane poczęcie, Zeus, Hera, Allah itp.) to wymysły ludzkie. Te rzeczy to historie, które były potrzebne ludziom utrzymywać się w większej zbiorowości i współpracować.
Teraz to już nie jest potrzebne i powoduje tylko ograniczenia.
Prekursorem arianizmu był Ariusz (ok. 256-336 n.e.), prezbiter z Aleksandrii w Egipcie.
Czym był arianizm?
Arianizm to heterodoksyjny nurt w chrześcijaństwie z IV wieku, który głosił odmienne od ortodoksyjnej nauki poglądy na naturę Jezusa Chrystusa.
Główne tezy arianizmu:
- Jezus Chrystus jest podporządkowany Bogu Ojcu i niższy od niego
- Syn Boży został stworzony przez Ojca – nie jest współwieczny z Ojcem
- Istniał czas, kiedy Syna nie było (łac. „erat quando non erat”)
- Jezus, choć boski, nie jest w pełni równy Bogu Ojcu
Kontekst historyczny
Problem teologiczny:
- Jak pogodzić monoteizm z boskością Jezusa?
- Jak wyjaśnić relację między Ojcem a Synem?
Reakcja Kościoła:
- 321 rok – konflikt w Aleksandrii
- 325 rok – Sobór w Nicei potępił arianizm
- Przyjęto Symbol Nicejski głoszący, że Syn jest „współistotny” (łac. consubstantialis) z Ojcem
Dalsze losy
Rozpowszechnienie:
- Arianizm zyskał poparcie wśród ludów germańskich
- Wizygoci, Wandalowie, Ostrogoci przyjęli arianizm
- Trwał w niektórych regionach do VII wieku
Znaczenie:
- Pierwszy wielki spór dogmatyczny w chrześcijaństwie
- Doprowadził do sformułowania nauki o Trójcy Świętej
- Wpłynął na kształt ortodoksyjnego chrześcijaństwa
Ariusz zmarł w 336 roku, tuż przed planowanym przywróceniem go do wspólnoty kościelnej przez cesarza Konstantyna. Jego nauka, mimo potępienia, pozostawiła trwały ślad w historii chrześcijaństwa i teologii.
